Showing posts with label Avifauna. Show all posts
Showing posts with label Avifauna. Show all posts

Thursday, March 28, 2024

පුංචි සිලිවටුවා/පුංචි හින්නා (Calidris minuta)


වසරේ සංක්‍රමණික පක්ෂීන් මෙරටට පැමිණෙන කාලයේදී ප්‍රධාන වශයෙන් වියලි කලාපීය වෙරලාසන්න කලපු, මඩ වගුරු, ලුණු ලේවායන් සහ වැව් අද්දර සුලභව දැකිය හැකි පක්ෂියෙකි. තෙත් කලාපයේ එවන් පරිසර වලද කලාතුරකින් හමුවේ. කුඩා සහ විශාල රංචු වශයෙන් දිවි ගෙවන මෙම පක්ෂියා ජලාශ අද්දර ක්‍රියාකාරී ලෙසින් එහෙ මෙහෙ දුවමින් පහතට යොමු කර ගත් තුඩෙන් මඩේ සිටින කුඩා ජලජ සත්වයන් ගොදුරු කරගනී. 
 
English Post >>

Wednesday, March 27, 2024

Sri Lanka Whistling Thrush/අරංගයා [Arangaya] (Myophonus blighi)


 An endemic and rather uncommon shy bird occurs locally in fast flowing mountain streams and ponds in the dense jungles and undergrowth of  plantations from mid hills to higher hills. It lives as pairs and active at dawn and late into dusk. Sri Lanka Whistling Thrush feeds mainly on insects. But it also hunts frogs, geckos and such small animals. The breeding season is from January to May and it build a deep cup shape nest with large mass of green moss, twigs and dead leaves, lined with fine rootlets, fibres etc. The nest usually placed on a ledge or in a crevices of a rock beside a torrent or waterfall, but sometimes in a fork of a tree or on a stump in forest or forest borders where it lays one or two eggs. 

Tuesday, March 26, 2024

ශ්‍රී ලංකා තිත්පිය තිරාසිකයා/පුල්ලි වල් අවිච්චියා (Geokichla spiloptera)

පහත රට තෙත් කලාපයේ සිට උස් කඳුකරය දක්වා වනාන්තර සහ හොඳින් ගහකොළ සහිත ස්ථාන වල යටි වියනේ හමුවන මෙරටට ආවේනික දුර්ලභ පක්ෂියෙකි. ස්ථානීය වශයෙන් දුර්ලභව වියලි කලාපයේ ගංගාධර වනාන්තර වලද වාර්තා වේ.  කෘමීන්, පණුවන් වැනි භූමිය මත වසන සතුන් ගොදුරු කරගන්නා මෙම පක්ෂියා තනිව හෝ ජෝඩු වශයෙන් කොළ රොඩු අවුස්සමින් පොළොව මත එහෙ මෙහෙ යමින් එවැනි සතුන් ආහාරය ගනී. මාර්තු සිට අප්‍රියෙල් දක්වා කාලයේ සහ නැවතත් අගෝස්තු සිට සැප්තැම්බර් දක්වා කෝටු කෑලි, පාසි සහ තණකොල රැසක් එක් කර මීවන ගසක මුදුනේ හෝ ලපටි ගසක අතු දෙබලක තනන කූඩුවක බිත්තර දෙකක් දමා අභිජනනය කරයි. 

 English Post  >>

Friday, March 22, 2024

Marshall's Iora/White-tailed Iora/පෙඳසුදු අයෝරාවා (Aegithina nigrolutea)

 An uncommon breeding resident, locally inhabiting forests, open wooded areas and scrub lands with scattered trees in the dry lowlands from east to south. It lives as pairs and breeds in first half of the year. The open cup shape nest, made out of fibers and small sticks is placed low on a bush, attached to a twig(s) or in a fork. 

Thursday, March 21, 2024

උල්පෙඳ කැස්වටුවා (Gallinago stenura)


උත්තර අර්ධ ගෝලයේ ශීත සෘතුව බලපැවැත්වෙන කාලයේදී මෙරට වගුරු බිම්, තෙත් තණබිම් සහ කුඹුරු වැනි පරිසර පද්ධති වලට පැමිණෙන සංක්‍රමණික පක්ෂියෙකි.  දිවයින පුරාම පාහේ වාර්තා වන මුත් පහත රට ප්‍රදේශ වල වඩාත් සුලභ ලෙස හමුවේ. මෙරට තුල සිටින කාලයේදී ප්‍රධාන වශයෙන් රාත්‍රී කාලයේදී ක්‍රියාකාරී වන මුත් බාදා රහිත ප්‍රදේශ වලදී උදෑසන සහ හවසත් ආහාර සොයමින් හැසිරෙන ආකාරය නිරීක්ෂණය කල හැක. මූලිකව කෘමීන්, කීටයන් සහ බිම් පණුවන් ගොදුරු කරගන්නා උල්පෙඳ කැස්වටුවාගේ දික්  වූ හොටෙහි අග ඉතාමත් සංවේදී වන අතර එම කොටස හොටෙහි අනෙක් කොටස වැසී පවතින විටද පුළුල් ලෙස විවර කිරීමේ හැකියාව ඇත. 

English Post >> 


Wednesday, March 20, 2024

ගේ කුරුල්ලා (Passer domesticus)


මිනිස් වාසස්ථාන වලට ආසන්නව රට පුරාම පාහේ දැකිය හැකි දේශීයව අභිජනනය කරන සුලභ පක්ෂියෙකි. රංචු වශයෙන් හැසිරෙමින් පලගැටියන්, සලබයන් වැනි කෘමීන් සහ මිනිසුන් විසින්  ඉවත දමන ආහාර මත යැපේ. මෙම පක්ෂියා ගොඩනැගිලි වල පිහිටි කුහරයක් තුල තණකොළ, පිදුරු වැනි ද්‍රව්‍ය රැසක් එකතු කර ඒවා පිහාටු වලින් වටකර තනන කූඩුවක බිත්තර හතරක් හෝ පහක් දමා වසර පුරාම පාහේ අභිජනනය කරයි. එහෙත් බොහෝවිට මිනිසුන් විසින් සිය නිවෙස් වල බිත්ති මත ඒ සඳහාම එල්ලා තබන සිදුරක් විදින ලද මැටි මුට්ටි තුල සිය කූඩුව තැනීම සඳහා ගේ කුරුල්ලන් පුරුදු වී ඇත. 

English Post >>

Tuesday, March 19, 2024

බ්‍රාහ්මණ මයිනා (Sturnia pagodarum)

උත්තර අර්ධ ගෝලයේ ශීත සෘතුව බලපැවෙත්වෙන කාලයේ මෙරටට පැමිණෙන සංක්‍රමණික පක්ෂියෙකි. එම මාස වලදී මෙම පක්ෂියා එතරම් සුලභ නොවන ලෙස පහත රට වියලි කලාපයේ, ප්‍රධාන වශයෙන් වෙරලට ආසන්න විවෘත බිම්, ලඳු කැලෑ සහිත ප්‍රදේශ වල සහ වගා බිම් වල දැකිය හැක. කලාතුරකින් තෙත් කලාපයේද දුටු බවට වූ වාර්තා හමුවන අතර බොහෝවිට එම පක්ෂීන් ඉන්දියාවේ සිය අභිජනනය කරන ප්‍රදේශ වල සිට මෙරට වියලි කලාපීය ප්‍රදේශ වෙත පැමිණෙමින් සිටියදී දක්නට ලැබූ පක්ෂීන් විය හැක. රංචු වශයෙන් දිවි ගෙවන බ්‍රහ්මණ මයිනන් භූමිය මත සිටින පලගැටියන් වැනි කෘමින් ගොදුරු කරගනී. එසේම පළතුරු සහ ඇතැම් මල් වල පැණිද ආහාරයට ගන්නා මෙම පක්ෂියා රාත්‍රිය ගත කිරීම සඳහා වෙනත් ඇතැම් මයිනන් මෙන්ම පොදු ස්ථානයක් තෝරාගන්නා අතර හවස් යාමයේදී එම ස්ථානය කරා විශාල රංචු ලෙසින් පැමිණේ. 
 
English Post >>

Wednesday, March 13, 2024

සුදු මහ කොකා/මහ සුදු කොකා (Casmerodius alba)


පහත රට වියලි කලාපයේ කුඹුරු, වැව්, ගංගා, කලපු සහ කඩොලාන පරිසර වල සුලභ දේශීය පක්ෂියෙකි. තෙත් කලාපයේ එතරම් සුලභ නොවන අතර, කලාතුරකින් කඳුකරයේද හමුවේ. බොහෝවිට තනි පක්ෂීන් වශයෙන් හෝ පක්ෂීන් කිහිප දෙනෙක් වෙනත් කොකුන් විශේෂද සමග හැසිරෙමින් මාළුන්, ඉස්සන් වැනි ජලජ සතුන් මෙන්ම පොළොව මත සිටින තණකොලපෙත්තන් වැනි කෘමීන්ද ගොදුරු කරගනී. මහ සුදු කොකා දෙසැම්බර් සිට මැයි දක්වා කාලයේ ජලයට ආසන්නව පිහිටි ගසක කෝටු කෑලි එකතු කර තනන නොගැඹුරු වේදිකාවක් වැනි කූඩුවක බිත්තර තුනක් හෝ හතරක් දමා අභිජනනය සිදුකරයි. බොහෝවිට  වෙනත් කොකුන්, විශේෂ සහ දියකාවන් විශේෂ සමග සාමූහිකව එකම ගසක හෝ ආසන්න ගස් කිහිපයක මෙම කොකාද කූඩු තැනීම සිදු කරයි.

 English Post >>

Wednesday, March 6, 2024

කළු රාජාලියා/කළුකුස්සා (Ictinaetus malayaensis)

 පහත රට තෙත් කලාපයේ සිට ඉහල කඳුකරය දක්වා  වනාන්තර සහ වනාන්තර ආශ්‍රීත විවෘත බිම් වල එතරම් සුලභ නොවන ලෙසින් හමුවන දේශීය පක්ෂියෙකි. ඉහල කඳුකරයේ වඩාත් සුලභ වන අතර පහත රට වියලි කලාපයේද රිටිගල වැනි හුදකලා කඳු ප්‍රදේශ වල දැක ගත හැක. බොහෝවිට ජෝඩු වශයෙන් කඳු අතරින්, වනාන්තර උඩු වියනට ආසන්නව සෙමින් පාවෙමින් ගොදුරු සොයන කළු රාජාලියා තුරු මුදුන් අතරින් පියාඹමින් කුරුළු කූඩු සහ වැඩුණු කුරුල්ලන් සිටීදැයි විමසිලිමත් වේ. ගස් අතර ඇති කුඩා විවර ඔස්සේ රවුම් කැරකෙමින් පියඹා යෑම සඳහා කළු රාජාලියාට විස්මිත හැකියාවත් ඇත. කුරුළු බිත්තර, කුරුළු පැටවුන් මෙන්ම කොණ්ඩ කුරුල්ලන්, පරෙවියන්, වී කුරුල්ලන් වැනි වැඩුණු පක්ෂීන්ද ගොදුරු කරගන්නා මෙම රාජාලියා ඊට අමතරව කුඩා ක්ෂීරපායීන්ද ආහාරයට ගනී. දෙසැම්බර් සිට පෙබරවාරි දක්වා කාලයේ  බොහෝවිට කඳු බෑවුමක වූ උස් ගසක මුදුනේ කෝටු කෑලි විශාල ප්‍රමාණයක් ගොඩගසා තනන කූඩුවක එක් බිත්තරයක් දමා අභිජනනය කරයි.

English Post >>

Friday, February 23, 2024

Small Minivet/හීන් ගිණිකුරුල්ලා/පුංචි මිණිවිත්තා[hin Ginikurulla/Punchi Minivitta] (Pericrocotus cinnamomeus)

 Rather uncommon breeding resident of wooded home gardens, open forests and scrublands with scattered trees from lowland to mid hills in every climatic zones. But it avoids interior of rainforests. Small Minivet lives as pairs or as small flocks and feeds on larvae, grasshoppers, moths, etc. in the crowns of trees, by flitting from one tree to another, following one another to the next in their chosen territory. It breeds mainly from February to May by laying two or three eggs in a tiny cup shape nest made of lichens, leaf midribs and cobwebs and bounds to a lichen-covered small branch or fork of a forest tree or a rubber tree or a tree growing in the tea plantations.  

Sunday, January 21, 2024

White Wagtail/සුදු හැලපෙන්දා (Motacilla alba leucopsis)

White Wagtail is a rare but regular winter migrants to the lowlands. It can be seen on ground of open areas and cultivated lands, often close to water sources. Usually as solitary birds or may be as a scattered flock of few birds, sometimes also associated with other wagtails. It feeds entirely on small insects. As it is with other wagtails White Wagtail also roosts communally in large flocks in a reed bed or similar habitat.

සිංහලෙන් කියවන්න >> 

Friday, January 19, 2024

Brown-backed Needletail/කටුපෙඳ තුරිතයා/පිටබොර කටු-තුරිතයා [Katupenda Turitaya/Pitabora Katu-Turitaya] (Hirundapus giganteus)


 Rather uncommon breeding resident, locally occurs throughout the island, mainly in the rain forest areas though visit open country and forests in other areas. It lives as small flocks or as solitary birds and feeds  entirely on flying insects. Brown-backed Needletail breeds from February to April (Harrison J. & Worfolk T., 2011) or August-September (Henry G.M, 1998 & Kotagama, S., Ratnavira, G. 2017) in a big, hollow forest tree. It enter by a hole near the top of the trunk and deposit three to five eggs, without any nest in the bottom of the cavity, often at ground level or even below (Base on Indian observations and so far no nest has been described from Sri Lanka).

Thursday, January 18, 2024

Alpine Swift/මහ තුරිතයා/ඇල්පයින් පිරි-තුරිතයා[Maha Turitaya/Alpine Piri-Turitaya] (Tachymarptis melba)

 Rather rare breeding resident inhabiting hills and foot hills. But can be occurred anywhere in the island. It flies as solitary birds or as small flocks, usually with other swifts and feeds entirely on flying insects like moths, beetles, etc. Alpine Swift select cracks and crevices of large rocky areas for roosting and nesting. Nesting period appears to be in the first half of the year. The nest is a shallow cup of straws, feathers, etc. stuck together with its own saliva and glued to wall of crevice or cave on cliff.  It lays probably two or three eggs in it.

Tuesday, January 16, 2024

පොදු උකුසුගොයා/කොබෙයි උකුස්සා (Falco tinnunculus)


දිවයින පුරා අතරින් පතර ගහකොළ සහිත විවෘත බිම් වලට උත්තර අර්ධ ගෝලයේ ශීත සෘතුව බලපැවෙත්වෙන කාලයේ පැමිණෙන සංක්‍රමණික පක්ෂීන් ලෙසින් මෙන්ම (tinnunculus උප විශේෂය එතරම් සුලභ නොවන ලෙසද, interstinctus උප විශේෂය දුර්ලභවද වාර්තා වේ.) කඳුකරයේ අභිජනනය කරන කුඩා දේශීය ගහණයක් (objurgatus උප විශේෂය) ලෙසින්ද මෙරටින් වාර්තා වේ. විවෘත බිම්, වනාන්තර සහ ලඳු කැලෑ වලද හමුවන මෙම පක්ෂියා ප්‍රධාන වශයෙන් කටුස්සන් වැනි උරගයන් සහ පළගැටියන් වැනි කෘමීන් ආහාරයට ගනී. එසේම අවස්ථාවක් ලද විට භූමිය මත කූඩු සාදන පක්ෂින්ගේ පැටවුන්ද ගොදුරු කර ගනී. මෙරට තුල අභිජනනය කරන උප විශේෂය මාර්තු සිට ජූනි දක්වා කාලයේ විලෝපිකයන්ට ලගාවිය නොහැකි ප්‍රපාතාකාර බෑවුමක පිහිටි පාෂාණ ගැට්ටක් මත කූඩුවක් නොසාදා බිත්තර දෙකක් හෝ තුනක් තබා අභිජනනය සිදු කරයි. සංක්‍රමණික පක්ෂීන් මෙරට තුල සිටින කාලය තුලදී බොහෝවිට තනි තනි පක්ෂීන් ලෙසින් ඉගිලෙමින්, නිතර එක තැන තටු ගසමින් හෝ උස් ගසක අත්තක් මත වසා අවට නිරීක්ෂණය කරමින් ගොදුරු සොයන ආකාරය දැක ගත හැක. 
 
English Post >>

Sunday, January 14, 2024

කුඩා කොණ්ඩ මුහුදු ලිහිණියා/හීන් කොණ්ඩ සිළුසුවා (Thalasseus bengalensis)


 මෙරට වෙරළබඩ ප්‍රදේශ වල පිහිටි ලුණු ලේවායන් සහ වැලි පර වලට මෙන්ම කලපු සහ ගං මෝයවල් වලටද උතුරු අර්ධගෝලයේ ශීත සෘතුව බලපැවැත්වෙන කාලයේ පැමිණෙන සංචාරක පක්ෂියෙකි. ඇතැම්විට ගිම්හාන කාලයේ පැමිණෙන පක්ෂීන්ද කලාතුරකින් නිරීක්ෂණය කල හැක. ස්ථානීය වශයෙන් සුලභ පක්ෂියෙක් වන අතර කුඩා හෝ විශාල රංචු ලෙසින් බොහෝවිට වෙනත් මුහුදු ලිහිණින් විශේෂ සමගින් හමුවේ. මාළුන් ප්‍රධාන වශයෙන් ගොදුරු කරගන්නා අතර ජල මතුපිටට ආසන්නව පියාඹා යමින් එක්වර තෝරාගත් මාළුවෙකු වෙත වේගයෙන් කිමිදී අල්ලා ගන්නා මත්ස්‍යයා ගුවනේදීම ගිල දමයි.

English Post >>

Tuesday, January 9, 2024

හිස දුඹුරු මුහුදුකපුටා/බොර හිස් ගලුවියා (Larus brunnicephalus)

 ලෝකයේ උතුරු අර්ධගෝලයට ශීත සෘතුව බලපැවැත්වෙන සමයේදී මෙරටට සංක්‍රමණය වන, එම කාලයේදී දිවයිනේ උරුකරයේ වෙරළබඩ ප්‍රදේශ වල සහ කලපු ප්‍රදේශ වල  සුලභව හමුවන පක්ෂියෙකි. කලාතුරකින් දිවයිනේ ගිණිකොන දිග වැනි වෙනත් වෙරළබඩ ප්‍රදේශ වලද නිරීක්ෂණය කල හැක. ඇතැම් විට ගිම්හාන කාලයේදී පැමිණෙන පක්ෂීන්ද හමුවේ. මෙම පක්ෂීන් බොහෝවිට විශාල රංචු වශයෙන් වෙරළට නුදුරු ජලයේ ගිමන් හරින ආකාරය දැකිය හැක. වරායන් අසල ගැවසෙමින් මෙන්ම නැව් පසු පස යමින් ඉවත දමන ආහාර මතද යැපෙන මෙම මුහුදු ළිහිණියා ප්‍රධාන වශයෙන් මත්ස්‍යන්ද එයට අමතරව කකුලුවන්, ඉස්සන් සහ මොලුස්කාවන්ද (බෙල්ලන්) ආහාරයට ගනී. මධ්‍යම ආසියාවේ රට අභ්‍යන්තරයට වන්නට පිහිටි විශාල විල් වල අභිජනනය සිදු කරයි.

English Post >>

Monday, January 8, 2024

Common Hoopoe/පොරෝ කුරුල්ලා/පොරෝළුවා[Poro Kurulla/Poroluwa] (Upupa epops)

Rather uncommon breeding resident, locally occurred in the  dry lowlands to drier hills, though much rare in the hills. Occasionally visits the wet zone. Possibly also a winter migrant. It avoids deep forests and inhabits the open country, scrubs, open forests, etc.  as solitary birds, small groups or as pairs.  It feeds  mainly on insects and such small animals taken on ground by turning over fallen leaves. Common Hoopoe breeds in a hole of a tree, bank or a building from November to April and possibly again in June to July. It lays four to seven eggs and the female bird only incubates, while male bird feeds her during that period as it is with Hornbills.   
 

Saturday, January 6, 2024

කළු උකුස්සා/බොර පරකුස්සා (Milvus migrans)

 දිවයිනේ උතුරු අන්තයේ, ප්‍රධාන වශයෙන් වෙරළබඩ ප්‍රදේශ වල විශේෂයෙන් වෙරළබඩ නගර වල එතරම් සුලභ නොවන ලෙස දැකිය හැකි දේශිය පක්ෂියෙකි. එසේම එම ප්‍රදේශ වලටම සංචාරක පක්ෂීන් මෙරටට පැමිණෙන කාලයේදී පැමිණෙන මෙරට අභිජනනය නොකරන පක්ෂීන්ද සිටින බව නිරීක්ෂණය කර ඇත. කලාතුරකින් දිවයිනේ වෙනත් ප්‍රදේශ වලද වාර්තා වේ. කුඩා රංචු වශයෙන් හෝ තනි තනි පක්ෂීන් වශයෙන් ප්‍රධාන වශයෙන් මිනිස් වාසස්ථාන ආශ්‍රිතව ඉවත දමන ආහාර මත යැපෙමින් දිවි ගෙවයි. දෙසැම්බර් සිට අප්‍රියෙල් දක්වා කාලයේ ගසක උඩු වියනේ හෝ පොල් ගසක පොල් අත්ත කඳට සවිවන ස්ථානයේ කෝටු කැබලි ගොඩ ගසා තනන කූඩුවක බිත්තර දෙකේ සිට හතර දක්වා ප්‍රමාණයක් දමා අභිජනනය සිදු කරයි.

English Post >>

Friday, January 5, 2024

පෙඳ කලු මහාවටුවා/කලු පෙඳ ගොහොදුවිත්තා (Limosa limosa)

 වියලි කලාපීය වෙරලාසන්න වගුරු බිම්, මඩ වගුරු, කලපු, කුඹුරු, වැව් ආදියේ මෙන්ම ඇතැම්විට රට අභ්‍යන්තරයට වන්නට පිහිටි එවැනි ස්ථාන වලටද පැමිණෙන සුලභ සංචාරක පක්ෂියෙකි. තනිව හෝ කුඩා හෝ විශාල රංචු ලෙසින් පණුවන්, කෘමීන් සහ ක්‍රස්ටේෂියාවන් ගොදුරු කර ගනී. යුරෝපයේ සහ බටහිර ආසියානු ප්‍රදේශ වල අභිජනනය කරයි.

English Post >>

Thursday, January 4, 2024

අළු ඔලෙයියා/අළු මහ ඔලෙවියා(Pluvialis squatarola)


 එතරම් සුලභ නොවන ලෙස වියලි කලාපීය කලපු, මෝයවල්, වෙරලාසන්නව හමුවන මඩ වගුරු, කුඩා දියපාරවල් ආදියේ දැකිය හැකි සංචාරක පක්ෂියෙකි. දුර්ලභව තෙත් කලාපයේ එවන් ස්ථාන වලද කලාතුරකින් හමුවේ. තනිව හෝ විසිරුණු රංචු ලෙසින් බොහෝවිට වෙනත් එවන් ජලජ පක්ෂීන් සමග ප්‍රධාන වශයෙන් පණුවන්, බෙල්ලන්, ක්‍රස්ටේෂියාවන් වැනි කුඩා කරදිය සත්වයන් ගොදුරු කරගනිමින් ජීවත් වේ. ආක්ටික් කලාපයේ තුන්ද්‍රා බිම් වල අභිජනනය කරයි.

English Post >>